روش مدیریت فرآیند پروژه بر اساس استاندارد PMBOK

روش مدیریت فرآیند پروژه بر اساس استاندارد PMBOK

در دنیای پیچیده مدیریت پروژه، وجود یک استاندارد جهانی می‌تواند مسیر موفقیت پروژه‌ها را هموارتر کند. PMBOK (راهنمای دانش مدیریت پروژه) یکی از معتبرترین چارچوب‌های مدیریت پروژه در جهان است که توسط مؤسسه PMI توسعه یافته و به‌عنوان یک مرجع کلیدی برای مدیران پروژه شناخته می‌شود. در این مقاله، با روش مدیریت فرآیند بر اساس PMBOK آشنا می‌شویم و مسیر یک پروژه را از آغاز تا پایان بررسی می‌کنیم.

PMBOK چیست؟

PMBOK مخفف عبارت Project Management Body of Knowledge است و مجموعه‌ای از بهترین تجربیات، فرآیندها، ابزارها و تکنیک‌هایی را ارائه می‌دهد که برای موفقیت پروژه‌ها در صنایع مختلف به کار می‌روند.

این استاندارد در نسخه‌های مختلف منتشر شده و در حال حاضر یکی از مهم‌ترین منابع آزمون‌های بین‌المللی مدیریت پروژه مانند PMP به‌شمار می‌رود.

پنج گروه فرآیندی اصلی در PMBOK

در چارچوب PMBOK، فرآیندهای مدیریت پروژه به پنج گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

1. آغازین (Initiating)
   تعریف و تأیید پروژه یا فاز جدید از طریق ایجاد منشور پروژه و شناسایی ذینفعان.

2. برنامه‌ریزی (Planning)
   تعیین محدوده، زمان‌بندی، بودجه، کیفیت، منابع، ریسک‌ها، ارتباطات و سایر برنامه‌های مدیریتی.

3. اجرا (Executing)
   انجام کارهای برنامه‌ریزی‌شده، مدیریت تیم، کیفیت و تعامل با ذینفعان.

4. نظارت و کنترل (Monitoring & Controlling)
   بررسی پیشرفت پروژه، کنترل تغییرات، ارزیابی عملکرد و اعمال اصلاحات لازم.

5. خاتمه (Closing)
   تحویل نهایی، بستن قراردادها و مستندسازی تجربیات برای پروژه‌های آینده.

ده حوزه دانشی PMBOK

فرآیندهای فوق در قالب ده حوزه دانشی اجرا می‌شوند که عبارت‌اند از:

1. مدیریت یکپارچگی پروژه

2. مدیریت محدوده پروژه

3. مدیریت زمان‌بندی پروژه

4. مدیریت هزینه پروژه

5. مدیریت کیفیت پروژه

6. مدیریت منابع پروژه

7. مدیریت ارتباطات پروژه

8. مدیریت ریسک پروژه

9. مدیریت تدارکات پروژه

10. مدیریت ذینفعان پروژه

مثال ساده برای درک بهتر

فرض کنید یک شرکت قصد طراحی یک وب‌سایت فروشگاهی را دارد.

• در فاز آغازین منشور پروژه نوشته می‌شود.

• در برنامه‌ریزی، بودجه، تکنولوژی، زمان‌بندی و ساختار تیم مشخص می‌شود.

• در اجرا، تیم طراحی و توسعه شروع به پیاده‌سازی می‌کند.

• در نظارت و کنترل، کارفرما خروجی‌ها را بررسی و تغییرات لازم اعمال می‌شود.

• در خاتمه، پروژه نهایی تحویل داده شده و مستندات پروژه ذخیره می‌گردد.

مزایای استفاده از PMBOK

• ساختاردهی به کل پروژه

• پیش‌بینی و کنترل بهتر ریسک‌ها

• تعامل مؤثر با ذینفعان

• مدیریت بهتر منابع و زمان

• افزایش احتمال موفقیت پروژه

نتیجه‌گیری

مدیریت فرآیند پروژه بر اساس استاندارد PMBOK نه‌تنها باعث سازماندهی بهتر پروژه‌ها می‌شود، بلکه احتمال دستیابی به اهداف مورد انتظار را نیز افزایش می‌دهد. با درک درست این فرآیندها و استفاده عملی از آن‌ها، می‌توان پروژه‌های کوچک و بزرگ را با موفقیت به پایان رساند.

منبع

کانال یوتیوب Golem Course : آموزش PMBOK

پی دی اف PMBOK